Asset Publisher
OBIEKTY EDUKACYJNE
WIEŻA OBSERWACYJNO - WIDOKOWA NAD JEZIOREM KIELARSKIM
Widok z wieży rozpościera się na jezioro, okoliczne pola i lasy. Projekt powstał w 2013 roku. Ma na celu kształtowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa, zwrócenie uwagi na piękno przyrody. Bezpośredni, bliski kontakt z naturą pozwala pogłębiać wiedzę przyrodniczą oraz nabywać prawidłowego stosunku do środowiska naturalnego. Płytkie jezioro obficie porośnięte roślinnością, niedostępne brzegi zajęte przez bagniska i trzęsawiska - to doskonale miejsce występowania ciekawej awifauny oraz odpowiedni biotop zwierząt leśnych. Wieża usytuowana została w finalnej części ścieżki przyrodniczo - leśnej "Zazdrość". Z tej racji jest miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów i miłośników przyrody, korzystających ze ścieżki .
Wieża stanowi istotny element podnoszący walory turystyczne okolicy. Służy jako idealne miejsce spotkań edukacyjnych z uczniami okolicznych placówek oświatowych. Projekt w dużym stopniu wspiera ruch turystyczny nasilony w tym regionie ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo miasta. Jego scentralizowanie przyczynia się do zmniejszenia presji na środowisko przyrodnicze.
ŚCIEŻKI PRZYRODNICZO-LEŚNE
Na terenie Nadleśnictwa Olsztyn znajdują się 4 ścieżki przyrodnicze. Skoncentrowanie ruchu turystycznego w określonych miejscach w dużym stopniu zapobiega to szkodnictwu leśnemu, pomaga optymalnie wykorzystać funkcje lasu, stwarza możliwość ochrony przyrody i ochrony przeciwpożarowej lasu. Usytuowano je niedaleko Olsztyna, w takich miejscach, by prezentowały w dostępny sposób bogactwo krajobrazowe regionu i dobrze służyły szeroko rozumianej edukacji. Korzysta z nich lokalne społeczeństwo tj. mieszkańcy okolicznych miejscowości i miasta Olsztyna, którzy preferują zarówno wycieczki piesze jak i rowerowe. Ścieżki są również idealnym miejscem spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu również dla dzieci ze szkół i przedszkoli.
Ścieżka przyrodniczo - leśna „Mendryny"
Długość: ok. 3,6 kilometra
Początek: obok Leśniczówki Mendryny.
Około 16 km od Olsztyna, niedaleko od ścieżki „jezioro Kośno" w pobliskim Leśnictwie Mendryny położona jest następna leśna ścieżka dydaktyczna. Jej trasa rozpoczyna się i kończy obok samej Leśniczówki. Wzdłuż szlaku o długości 3,6 km rozmieszczonych jest 10 tablic, omawiających w sposób maksymalnie przekrojowy zagadnienia dotyczące gospodarki leśnej. Prezentują one następujące tematy:
-
Drewno jako element środowiska przyrodniczego i jego znaczenie dla życia na ziemi,
-
Metody ochrony Lasy,
-
Typy siedliskowe lasu,
-
Historia życia drewna na przykładzie jego przekroju poprzecznego,
-
Fazy rozwojowe drzewostanu i zabiegi z zakresu hodowli, ochrony lasu i pozyskania drewna,
-
Zalety stosowania drewna,
-
Przykłady szkodliwej działalności człowieka w lesie,
-
Rola leśników w cyklu produkcyjnym lasu,
-
Przykłady nisz ekologicznych,
-
Budowa pionowa drzewostanu.
Prezentowana tematyka dostępna na ścieżce ma za zadanie przybliżyć osobom zwiedzającym zagadnienia dotyczące leśnictwa oraz umożliwić bliższe poznanie procesów rządzących środowiskiem leśnym.
Od roku 2007 przy ścieżce można podziwiać zbiornik małej retencji o powierzchni około 5 ha, dzięki któremu znacznie wzbogacone zostało środowisko fauny i flory.
Obok Leśniczówki znajduje się miejsce postoju pojazdów oraz wiata, przy której , za zgodą gospodarza, można rozpalić ognisko.
Kontakt: Leśniczy Piotr Gołaszewski, tel. 089/512 22 83
Ścieżka dydaktyczna „Dąbrówka"
Długość: ok. 1 kilometra
Początek: Leśniczówka Dąbrówka.
Przy ścieżce zainstalowano tablice dydaktyczne o tematyce:
-
poradnik leśnego wędrownika,
-
nasze drzewa leśne,
-
wędrówki drzew (nasiona),
-
powalone drzewo,
-
ochrona lasu,
-
budowa mrowiska,
-
chrust,
-
grzyby naszych lasów,
-
zwierzęta leśne,
-
łąka śródleśna,
-
plantacja choinkowa.
Na terenie ścieżki o długości około 1 km znajduje się wiata gdzie można odpocząć i za zgodą gospodarza rozpalić ognisko.
Kontakt: Leśniczy Jarosław Sikorski, tel. 089/513 03 91
Ścieżka przyrodniczo - leśna „ Jezioro Kośno"
Długość: ok. 15 kilometrów
Początek: obok mostu na rzece Koszenka.
Cechy krajobrazowe, bliskość dużej aglomeracji miejskiej oraz dobrze rozwinięta infrastruktura komunikacyjna sprawiają, że turyści chętnie odwiedzają kompleksy leśne Nadleśnictwa Olsztyn. Atrakcyjnym miejscem wypoczynku jest Jezioro Kośno, położone przy trasie Olsztyn - Szczytno w odległości 19 km od Olsztyna.
Jezioro wraz z przyległymi lasami wchodzi w skład Rezerwatu Krajobrazowego, którego zadaniem jest ochrona i zachowanie swoistych cech krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego.
Usytuowanie głównej osi zbiornika w kierunku północno - południowym, wysokie brzegi porośnięte wysokopiennym lasem i znaczna jego głębokość (maksymalna 44,5 m) powodują, że Jezioro wydaje się nieco tajemnicze i groźne.
Z myślą o turystach powstała w 1995 roku ścieżka przyrodniczo-leśna, biegnąca wokół jeziora, zaprojektowana tak aby ukazać największe walory przyrodnicze rezerwatu.
Na trasie ścieżki napotkamy dwadzieścia tablic informacyjnych, poświęconych charakterystyce niektórych gatunków roślin i zwierząt, które możemy napotkać na trasie wędrówki. .
Podczas spacerów często można spotkać dzikie zwierzęta: jelenie, sarny, dziki, lisy, zające, borsuki, kuny a nawet łosie i wilki.
Największym bogactwem Rezerwatu jest ptactwo wodne, od najliczniej występujących kaczek (krzyżówka, cyranka, cyraneczka, krakwa, podgorzałka, głowienka, gągoł), perkozów (dwuczuby, rdzawoszyi, perkozek), łabędzi, kormoranów, czapli itp., po tak rzadkie jak orzeł bielik czy rybołów, które niejednokrotnie można obserwować podczas wieczornych połowów na jeziorze.
Ponieważ ścieżka ma długość około 15 kilometrów, pokonanie jej w całości wymaga choćby minimalnego przygotowania kondycyjnego, ale można ją również pokonać na rowerze. Dwa punkty widokowe (w części północnej i południowej) pozwalają odpocząć i nacieszyć oczy pięknem tego niezwykłego jeziora. Dla turystów zmotoryzowanych przygotowano przy drogach trzy miejsca postoju pojazdów.
Uwaga: w związku z tym, iż ścieżka biegnie w większości przez teren Rezerwatu Przyrody "Jezioro Kośno", nie jest ona wyposażona w miejsca do rozpalania ognisk, biwakowania, czy organizowania imprez o charakterze masowym. Tego typu formy rekreacji wymagają uzgodnień z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody w Olsztynie.
Ścieżka przyrodniczo - leśna „Zazdrość"
Długość: ok. 6 kilometrów
Początek: przy osiedlu Tęczowy Las
Ścieżka przyrodnicza "Zazdrość" zaczyna się przy samym Olsztynie. Trasa prowadzi od Osiedla Jaroty na teren dawnego majątku rycerskiego Kielary nad Jeziorem Kielarskim. Można ją przebyć rowerem (raczej górskim) lub pieszo.
Ścieżka prezentuje w przystępny sposób walory przyrodnicze, krajobrazowe i historyczno - kulturowe Regionu:
Ścieżka kończy się na kielarskiej polanie, w pobliżu której znajduje się miejsce postoju pojazdów.
Kontakt: Leśniczy Piotr Wyszomierski, tel. 089/541 13 44
OŚRODEK REHABILITACJI PTAKÓW DRAPIEŻNYCH W LEŚNICTWIE DĄBRÓWKA
Przeczytaj więcej o Ośrodku Rehabilitacji...
Asset Publisher
Asset Publisher
OŚRODEK REHABILITACJI PTAKÓW DRAPIEŻNYCH W LEŚNICTWIE DĄBRÓWKA
OŚRODEK REHABILITACJI PTAKÓW DRAPIEŻNYCH W LEŚNICTWIE DĄBRÓWKA
Lasy Nadleśnictwa Olsztyn to popularne miejsce wypoczynku i rekreacji mieszkańców stolicy Warmii i Mazur. Duża liczba ścieżek przyrodniczych, jezior i uroczysk leśnych jak magnes przyciąga tych, którzy lubią spędzać wolny czas aktywnie i cenią sobie kontakt z naturą.
Olsztyniacy i turyści, którzy korzystają z dobrodziejstw tego swoistego, leśnego spa, spotykają czasem podczas pobytu w lesie chore lub ranne dzikie zwierzęta. Zazwyczaj nie wiedzą, jak im pomóc. Sprawę zgłaszają więc tym, którzy na co dzień angażują się w ochronę przyrody, czyli nam, leśnikom.
W związku z potrzebą niesienia pomocy zwierzętom postanowiliśmy stworzyć miejsce, w którym mogłyby wracać do zdrowia i odzyskiwać pełną sprawność. Naszym zamierzeniem było, aby po pobycie w takim ośrodku pacjent w pełni zdrowia wracał do natury. Plany spotkały się z pełną przychylnością Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Olsztynie i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie.
Tak oto w 1996 roku na terenie Nadleśnictwa Olsztyn w leśnictwie Dąbrówka powstaje Ośrodek Rehabilitacji. Wybudowane zostają pierwsze woliery, gdzie początkowo pacjentami są nie tylko ptaki, ale też inne zwierzęta. Inicjatorem powstania Ośrodka jest Paweł Bednarczyk – pracownik Nadleśnictwa Olsztyn. Już na początku swojej działalności ośrodek w Dąbrówce podejmuje współpracę z Wydziałem Weterynarii ówczesnej Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie i Komitetem Ochrony Orłów. Dzięki temu trafiają tu ptaki drapieżne z całego województwa.
Ośrodek jako pierwszy w regionie zaczyna specjalizować się w ich rehabilitacji. To o tyle istotne, że koniec XX wieku charakteryzuje się dramatycznie niską liczebnością ptaków drapieżnych. Powód takiego stanu rzeczy jest prosty: zawinili jak zwykle ludzie, którzy w nieprzemyślany sposób stosowali niebezpieczne dla środowiska środki chemiczne. W Nadleśnictwie Olsztyn uznaliśmy więc, że to właśnie ptaki drapieżne muszą być otoczone szczególną opieką.
Ośrodek rehabilitacji ptaków drapieżnych współpracuje z Powiatowym Inspektoratem Weterynarii w Olsztynie oraz Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Olsztynie. Objęty jest nadzorem tych instytucji i posiada stałą specjalistyczną opiekę weterynaryjną. Ośrodek się rozbudowuje – powstają nowe woliery ze specjalnym przeznaczeniem dla ptaków drapieżnych i zaplecze socjalno-zabiegowe. W ciągu roku przyjmujemy średnio 30 ptaków drapieżnych. Nie odmawiamy również pomocy pozostałym gatunkom. Współpracujemy z innymi ośrodkami na terenie województwa. Tworzymy sieć ośrodków opiekujących się dzikimi zwierzętami.
Skrzydlaci pacjenci trafiają do nas z różnych przyczyn. Często są to pisklęta, które wymagają szczególnej troski i poświęcenia czasu. Musimy je odchować i nauczyć samodzielnego życia w środowisku naturalnym. Ptaki ranne lub chore potrzebują spokoju i fachowej opieki. Większość pacjentów po wyleczeniu powraca do swoich naturalnych siedlisk. Zanim jednak odzyskają pełną sprawność fizyczną, ptaki są otaczane opieką, doglądane i leczone. To o tyle trudne, że z ptakami drapieżnymi należy postępować tak, by nie przyzwyczaiły się do obecności człowieka. Po wypuszczeniu na wolność muszą przecież poradzić sobie samodzielnie. Losy niektórych z nich możemy śledzić, ponieważ wszystkie ptaki przed wypuszczeniem obrączkujemy, a dane o nich są przesyłane do stacji ornitologicznej Polskiej Akademii Nauk. Pomaga to monitorować stan populacji, biologię i długość życia.
Nasi skrzydlaci pacjenci:
BIELIK
Nasz największy ptak szponiasty. Wbrew powszechnemu przeświadczeniu - nie jest orłem, a orłanem, ponieważ ma nieopierzone nogi (skok). Nazwa tego króla przestworzy wzięła się od jego płowej, jasnej szyi i białego ogona (choć jest to ubarwienie, które cechuje bieliki co najmniej 5-letnie).
Duży dziób i okazałe szpony bielik wykorzystuje do chwytania ofiary spod powierzchni wody. Zdarza się, że para bielików współpracuje podczas polowania.
Bielika spotkać możemy przez cały rok, zimą jednak częściej, gdyż penetruje większy teren w poszukiwaniu pożywienia.
ORLIK KRZYKLIWY
Prowadzący skryty tryb życia orzeł, który zamieszkuje nasze lasy tylko latem. Zimuje w Afryce. Poluje na wilgotnych łąkach i polach. Mimo, że jest dość duży,
wybiera małe ofiary: płazy, gady i gryzonie. Wychowuje jedno pisklę. Odróżnienie go od innych ptaków jest stosunkowo łatwe – wyróżnia się typową sylwetką orła, a więc posiada proporcjonalnie krótki ogon i szerokie skrzydła z wyraźnie palczasto rozłożonymi lotkami na ich końcach. Charakterystyczny dla niego lot polega na wyginaniu skrzydeł w łuk podczas szybowania.
BŁOTNIAK STAWOWY
Związany jest z otwartymi terenami, jeziorami i przede wszystkim trzcinowiskami, w których na ziemi buduje gniazdo. Ubarwienie samicy i młodych w pierwszym roku życia jest brązowe z żółtym beretem. Bardzo długie nogi i palce pozwalają mu polować w wysokich trawach i zbożach. Żywi się gryzoniami, drobnymi ptakami i ssakami, płazami, a także jajami i pisklętami innych ptaków, które żyją w tym środowisku. Ptak wędrowny, zimuje w Afryce.
TRZMIELOJAD
Zamieszkuje lasy przylegające do łąk i pól. Zaobserwować go można od kwietnia do września, choć jest to niełatwe, bo trzmielojad jest ptakiem skrytym i płochliwym. Często mylony z myszołowem, różni się od niego kształtem otworów nosowych, które są długie i bardzo wąskie, co zabezpiecza go przed użądleniami. Podczas wędrówek zbiera się w luźne stada do 30 osobników.
Trzmielojad szuka gniazd os, szerszeni i trzmieli. Wyjada ich larwy i poczwarki, sprawnie wygrzebując je szponami z ziemnych gniazd. Nie poluje na pszczoły. Jest
jedynym naszym dużym ptakiem szponiastym wyspecjalizowanym w pokarmie złożonym głównie z owadów.
PUSTUŁKA
Jest najpospolitszym w Europie sokołem, spotkać ją można również w centrach miast. Jak przystało na sokoła – nie buduje gniazda. Zajmuje stare gniazda innych
ptaków, dziuple, wnęki budynków i wieże kościelne. Podczas polowania można zaobserwować pustułkę wiszącą w miejscu, trzepoczącą skrzydłami. Żywi
się dużymi owadami, gryzoniami, gadami, małymi ptakami.
PUSZCZYK
Częściej możemy go usłyszeć niż zobaczyć. Zamieszkuje dziuple w lasach i parkach. Dzień spędza ukryty w koronach drzew. Nocą i po zmierzchu poluje na gryzonie i małe ptaki. Najpospolitsza sowa, zamieszkująca obrzeża lasów i stare parki. Ułożenie uszu oraz możliwość wykonywania okrężnych ruchów
głową pozwala puszczykowi precyzyjnie określić odległość ofiary. Widzi on sto razy lepiej niż człowiek. Warstwa odblaskowa umieszczona za siatkówką sprawia, że gdy w ciemności skierujemy na puszczyka światło, jego oczy charakterystycznie świecą na czerwono.
PŁOMYKÓWKA
Sowa, która zamieszkuje ruiny starych budynków, wieże, dzwonnice kościołów. Odżywia się prawie wyłącznie gryzoniami. Jej charakterystyczny głos przypomina
ludzkie chrapanie. Posiada piękną sercowatą szlarę (pióra ułożone talerzowo wokół dzioba i oczu).
Przez szesnaście lat funkcjonowania ośrodka przyjęliśmy ponad 500 ptaków różnych gatunków. Liczebność populacji ptaków drapieżnych, która jeszcze jakiś czas temu systematycznie malała – dziś utrzymuje się na stabilnym poziomie.
Naszymi pacjentami były także dziki, sarny, wydry, kuny. Do legendy przeszedł dzik zwany Zośką. Znaleziony jako miesięczny pasiak, dożył w Ośrodku sędziwego wieku 17 lat.
Prowadzenie Ośrodka sprzyja pogłębianiu wiedzy i zdobywaniu doświadczenia, którym załoga Nadleśnictwa Olsztyn dzieli się ze społeczeństwem podczas lekcji przyrodniczych. Odbywają się one w szkołach i przedszkolach, często również na biegnącej wokół Ośrodka ścieżce przyrodniczo-leśnej „Dąbrówka". Dzięki takim zajęciom świadomość społeczna na temat ptaków drapieżnych znacznie się podnosi. Wielu ludzi nauczyło się je rozróżniać i co ważne dowiedziało się jak postępować w przypadku kontaktu z dzikimi zwierzętami.
Funkcjonowanie Ośrodka Rehabilitacji Ptaków drapieżnych wymaga poświęcenia, zaangażowania i dobrej woli wielu osób. Od początku istnienia Ośrodka jego gospodarzem jest Leśniczy Leśnictwa Dąbrówka, Paweł Bednarczyk. Jego wiedza i pasja sprawiają, że większość pacjentów po wyleczeniu powraca do swoich naturalnych siedlisk.
W 2012 roku działania olsztyńskich leśników związane z ochroną przyrody zostały docenione. Dyrektor Generalny Lasów Państwowych powołał Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Olsztyńskie", w którego skład wchodzi Nadleśnictwo Olsztyn. Dzięki temu edukacja społeczeństwa w zakresie ochrony zasobów środowiska naturalnego jest realizowana w jeszcze większym zakresie.
Oto kilka krótkich rad jak postępować, gdy spotkasz dzikie zwierzę:
OCEŃ CZY TWOJA POMOC JEST ZWIERZĘCI U POTRZEBNA :
– młode, zdrowe zwierzęta często nie boją się ludzi; może być to spowodowane brakiem pożywienia
– pozorne „sieroty" pozostają dla bezpieczeństwa z dala od rodziców, którzy wracają tylko w czasie karmienia
– zorientuj się, czy nie ma w pobliżu rodziców
JEŻELI UZNASZ, ŻE ZWIERZĘ NIE POTRZEBUJE POMOCY - NIE DOTYKAJ GO, NIE PRÓBUJ KARMIĆ I ODDAL SIĘ SPOKOJNIE
Zapewne każdy z nas znalazł kiedyś zwierzę, które potrzebuje pomocy. Pamiętajmy, że dzikie zwierzęta mogą być agresywne, podstawową zasadą jest więc zachowanie bezpieczeństwa.
GDY STWIERDZISZ, ŻE ZWIERZĘ, KTÓRE ZNALAZŁEŚ JEST RANNE LUB CHORE , A NIE MASZ DOŚWIADCZENIA I PEWNOŚCI JAK POSTĘPOWAĆ:
– nie próbuj go łapać, dotykać, karmić
– opatrywanie i leczenie również zostaw specjalistom, którzy się na tym znają
– nieumiejętnie przeprowadzona akcja ratunkowa może przynieść skutek odwrotny od oczekiwanego – możemy zaszkodzić i sobie, i rannemu pacjentowi
Skontaktuj się z nami lub najbliższym ośrodkiem rehabilitacji zwierząt!
Ośrodek Rehabilitacji Ptaków DrapieżnychLeśnictwo Dąbrówka
11-001 Dywity, Dąbrówka Wielka 29
Tel: 89 513 03 91, 693 982 171
PROJEKTY REALIZOWANE W 2022 ROKU
NAZWA ZADANIA: ,,Utrzymanie Ośrodka Rehabilitacji Ptaków Drapieżnych w Leśnictwie Dąbrówka, Nadleśnictwo Olsztyn w roku 2022”.
KOSZT KWALIFIKOWANY ZADANIA: 18 059,68 zł
KWOTA I FORMA DOFINANSOWANIA Z WFOŚ i GW W OLSZTYNIE: 14 160,00 ZŁ, dotacja.
OPIS ZADANIA: Zadanie ,,Utrzymani ośrodka rehabilitacji ptaków drapieżnych w Leśnictwie Dąbrówka, Nadleśnictwo Olsztyn w roku 2022” zakładało realizację zadań związanych z bieżącym utrzymaniem ośrodka. W szczególności zadanie polegało na zakupie środków , materiałów i karmy dla ptaków co jest niezbędne do funkcjonowania ośrodka. Do prac w ramach zadania należały też prace porządkowe i remontowe oraz profesjonalna obsługa weterynaryjna.