Wydawca treści
Geocaching
Marzyliście w dzieciństwie o poszukiwaniu skarbów, niczym bohaterowie powieści Roberta L. Stevensona czy filmów o dzielnym Indianie Jonesie? Jeśli dodatkowo uważacie, że poszukiwanie może być ciekawsze niż sam skarb, to geocaching jest czymś dla was.
Geocaching powstał dokładnie 4 maja 2000 r. Amerykanin Dave Ulmer ukrył tego dnia w lesie wiadro wypełnione różnymi przedmiotami. Jego współrzędne podał na grupie dyskusyjnej użytkowników nawigacji satelitarnej GPS. Ci przez kolejne dni, z wykorzystaniem swoich odbiorników GPS, poszukiwali wiadra i dzielili się swoimi wrażeniami na grupie. Wkrótce w podobny sposób różne pojemniki zaczęli ukrywać inni entuzjaści technologii satelitarnego namierzania obiektów. Niedługo też po raz pierwszy użyto nazwy geocaching.
Wszystko to było możliwe dzięki odkodowaniu, wcześniej zakłócanego przez wojskowych, sygnału wysyłanego przez satelity do odbiorników GPS. System nawigacji satelitarnej GPS został bowiem stworzony przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych. Nic zatem dziwnego, że początkowo miał służyć wyłącznie celom militarnym. Jednak po pomyłkowym zestrzeleniu w 1983 r. nad terytorium b. ZSRR koreańskiego samolotu pasażerskiego uznano, że GPS powinien zostać udostępniony także cywilom. Aż do 2000 r. dla zwykłych użytkowników pozostawał jednak właściwie bezużyteczny, bowiem tzw. degradacja sygnału, zapobiegliwie wprowadzona przez wojsko, ograniczała dokładność określania pozycji do 100 metrów. Po decyzji Billa Clintona o wyłączeniu zakłócania, dokładność systemu wzrosła do 4-12 metrów. Rozpoczęła się nowa era nie tylko dla turystów i podróżników, ale też w wielu innych dziedzinach życia. Szacuje się, że dziś już 6-7 proc. europejskiego PKB (produktu krajowego brutto) zależy od zastosowań nawigacji satelitarnej.
Na tropie przygody
Na czym dziś polega geocaching? Od czasów Dave'a Ulmera główna idea nie zmieniła się. To gra terenowa polegająca na poszukiwaniu, przede wszystkim z użyciem GPS, „skarbów" ukrytych przez jej innych uczestników. „Skarbami" są skrzynki - wodoszczelne pojemniki, zawierające drobne przedmioty oraz dziennik.
Jak zacząć zabawę w geocaching? Na początek musimy wybrać skrzynkę, której będziemy poszukiwać. Bazy skrzynek znajdziemy w serwisach internetowych, takich jak opencaching.pl czy geocaching.pl. Na początku warto wybrać skrzynkę tradycyjną (czyli taką, której położenie jest dokładnie określone) i o niezbyt wysokim poziomie zadań i trudności terenu (określane są one w pięciostopniowej skali). Jeśli wybierzemy skrzynkę, którą niedawno ktoś odnalazł, mamy większą szansę, że nie została jeszcze zniszczona. Warto więc sprawdzić w bazie ostatnie zapisy jej dotyczące.
Przed wyruszeniem na wyprawę, poza zanotowaniem wszystkich szczegółów dotyczących skrzynki, dobrze jest przejrzeć mapę, żeby zapoznać się z terenem. Na wyprawę warto wziąć łopatkę i rękawice, przydać może się też zestaw naprawczy, na wypadek, gdyby skrzynka była uszkodzona (torebki foliowe, ołówek, nowy dziennik), a także jakiś przedmiot na wymianę. Najważniejszym wyposażeniem będzie oczywiście GPS. Możemy kupić oddzielne urządzenie lub - wykorzystując moduł GPS w swoim smartfonie - zainstalować aplikację, która pokazuje nasze położenie, a nierzadko jest także od razu zintegrowana z bazą ukrytych skrzynek. W wyborze odpowiedniej opcji pomogą nam forumowicze w jednym z poświęconych geocachingowi serwisów internetowych.
Las pełen niespodzianek
W internetowych bazach można znaleźć coraz więcej skrzynek ukrywanych w lasach, również przez samych leśników. Jest to bowiem jeszcze jeden sposób na przyciągnięcie turystów do lasów i pokazanie ich piękna. Chcąc znaleźć w bazie takie skrzynki, najlepiej w wyszukiwarce jako ich właściciela, podać "nadleśnictwo". Można też o nie zapytać w siedzibie nadleśnictwa. Każde takie pytanie będzie zachętą dla leśników, by przygotować na swoim terenie tego typu atrakcje dla turystów.
Kilkanaście skrzynek w najciekawszych miejscach swoich lasów ukryli np. leśnicy z Nadleśnictwa Katowice (RDLP Katowice). Opis każdej z nich przybliża przy okazji historię miejsca. Reakcje internautów są entuzjastyczne. Wysoko poprzeczkę zawiesili pracownicy Nadleśnictwa Lidzbark (RDLP Olsztyn). Ich skrytki w formie wyrzeźbionego ptaka zostały umieszczone w koronach drzew, 12-20 metrów nad ziemią. Zdobycie wszystkich, czyli przejście trasy "Tylko dla orłów", to nie lada wyzwanie.
Skrzynka z zagadką
Podczas zabawy w geocaching w lesie trzeba pamiętać o jednej, bardzo ważnej sprawie. Skrzynek nie można zakopywać! Rozkopywanie gruntu, a nawet rozgarnianie ściółki to niszczenie lasów. Jest to wykroczenie karane grzywną. Właśnie ze względu na ochronę lasów, niektóre serwisy internetowe nie pozwalają w swoich bazach na rejestrację skrzynek zakopanych w lesie.
Zgodnie ze zwyczajem, znalazca skrzynki powinien wpisać się w dzienniku, który zwykle jest w niej schowany. Można też wymienić znaleziony w skrzynce przedmiot lub dołożyć własny (zazwyczaj są to drobne zabawki, maskotki). W przypadku niektórych skrzynek celem samym w sobie jest przenoszenie ukrytych w nich przedmiotów z jednej lokalizacji do innej i śledzenie w serwisach internetowych tras, pokonywanych przez fanty. Po powrocie z każdej wyprawy powinniśmy opisać nasze poszukiwania z serwisie, w którym skrzynka była zarejestrowana, nawet jeśli nie udało jej się znaleźć.
Zabawę w poszukiwanie skrzynek można urozmaicać na różne sposoby. Żeby znaleźć skrzynkę multicache, trzeba pokonać etapy, a na każdym z nich otrzymuje się tylko część potrzebnych informacji. Z kolei skrzynka typu quiz wymaga rozwiązania zagadki: może to być łamigłówka, puzzle do ułożenia lub obliczenia. Skrzynki oznaczane są także dodatkowymi parametrami, które określają czego możemy spodziewać się na miejscu. Z pewnością na brak wrażeń nie będziemy narzekać.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
HODOWLA LASU - czyli od nasionka do drzewa
HODOWLA LASU - czyli od nasionka do drzewa
Lasy z natury spełniają wiele funkcji. Niektóre z nich, uznane za szczególnie ważne dla człowieka, mogą być wspierane działaniami gospodarki leśnej. Poprzez hodowlę lasu rozumiemy zespół zabiegów odnowieniowych, pielęgnacyjnych i ochronnych, które wzorowane są na procesach naturalnych i dostosowane do fazy w której znajduje się las – tak więc inne dla uprawy, inne w drzewostanie dojrzałym.
Prace z zakresu hodowli lasu dzielimy na następujące działy:
- nasiennictwo – zbiór i przechowywanie nasion
- szkółkarstwo – produkcja sadzonek
- odnowienia i zalesienia
- pielęgnacja upraw i drzewostanów
- melioracje leśne.
Celem hodowli lasu jest zapewnienie stabilności i ciągłości rozwoju ekosystemów, przy osiągnięciu możliwie wysokiej produkcyjności. Chcąc osiągnąćsukces hodowlany dostosowuje się skład gatunkowy drzewostanówdo warunków siedliska, tak więc gospodarkę leśną prowadzi się w poszanowaniu przyrody – inaczej w górach i inaczej na niżu. Planując zadania hodowli lasu zwraca się uwagę na aktualne potrzeby i zachodzące procesy oraz możliwości ich wykorzystania.
Rębnia to nie jest sposób na ścięcie drzew w lesie , to metody postępowania zgodnie z którymi zastępuje się starsze, dojrzałe, pokolenie drzew innym pokoleniem – młodszym.
Odnowienia i zalesienia
Celem prac odnowieniowych i zalesieniowych jest inicjowanie i kształtowanie młodego pokolenia lasu. Odnowienie odbywa się na gruntach leśnych, a zalesienia na gruntach nieleśnych przeznaczonych pod uprawę.
Odnowienia i zalesienia na terenie Nadleśnictwa Olsztyna wg Planu Urządzenia Lasu na okres 2015-2024:
• na terenach otwartych
• zręby, halizny, płazowiny 557,78 ha
• grunty nieleśne 6,66 ha
• pod osłoną drzewostanu
• przy rębniach złożonych 465,87 ha
• dolesienia luk i przerzedzeń 10,12 ha
Odnowienia mogą być sztuczne, kiedy las zostaje posadzony lub posiany przez człowieka lub naturalne. Właściwie prowadzona gospodarka leśna oraz dogodne warunki siedliskowe sprawiają, że udział odnowień naturalnych w Nadleśnictwie Olsztyn jest znaczny. W roku 2016 zajmowały 23 % powierzchni wszystkich odnowień.
Tak właśnie wyglądają liczne odnowienia naturalne sosny zwyczajnej na terenie Nadleśnictwa Olsztyn
a tak buka zwyczajnego...
Jednak skąd leśnik wie ile sadzonek ma się znaleźć na odnawianej powierzchni?
Gospodarowanie w lesie regulują Ustawy, Rozporządzenia, Zarządzenia dyrektora generalnego LP. Załącznikiem do Zarządzenie Nr 53 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21.11.2011r. są właśnie Zasady Hodowli Lasu. Jest to instrukcja która zawiera szczegółowe cele i zasady gospodarki leśnej. Ta właśnie instrukcja, podaje orientacyjne liczby sadzonek dla gatunku w tysiącach sztuk na 1 hektar, które wynikające z odległości miedzy sadzonkami,więźby – czyli schematu według którego drzewka będą sadzone.
Pielęgnowanie drzewostanu
Celem zabiegów pielęgnacyjnych jest wzrost jakości produkowanego surowca, a także zwiększenie odporności drzewostanu na działanie czynników biotycznych (np. owadów), abiotycznych (np. uszkodzenia od wiatru, śniegu), antropogenicznych. Zabiegi pielęgnacyjne to także regulowanie składu gatunkowego, form zmieszania gatunków, regulowanie zwarcia i kształtowanie klimatu wnętrza lasu.
Rozmiar zadań związanych z pielęgnacją młodego pokolenia wg Planu Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Olsztyn na okres 2015-2024:
• Pielęgnowanie lasu na powierzchni 11668,64
w tym:
- pielęgnowanie upraw - 855,09
- pielęgnowanie młodników 1466,34
- trzebieże 9347,21
Selekcja i nasiennictwo
Dział ten ma za zadanie zachowanie najcenniejszych populacji drzew i ich systematyczne odtwarzanie.
Czynności związane z gospodarką nasienną w leśnictwie:
• ocena nasion – ich pochodzenia i walorów genetycznych
• zapewnienie trwałości lasu poprzez bogactwo gatunkowe,
• zapewnienie dostawy nasion na odpowiednim poziomie
• wybór i wykorzystanie najcenniejszych populacji rodzimych gatunków
• eliminowanie udziału gatunków obcych i obcego pochodzenia w tworzeniu nasion drzew i krzewów
• popieranie rodzimych, długowiecznych populacji ukształtowanych w wyniku selekcji
• poszerzanie zasięgu występowania najlepszych populacji, które dobrze dostosowują się do zmieniających się warunków środowiska.
Zachowaniu odrębności cennych rodzimych gatunków lasotwórczych służy podział Polski na regiony nasienne. Nadleśnictwo Olsztyn znajduje się w regionach nasiennych nr 10, 20, 21, 25.
Wyselekcjonowaną bazę nasienną stanowią:
1. Drzewostan wyselekcjonowany -v dojrzały dobrze ukształtowany drzewostan, wybierany jest spośród gospodarczych drzewostanów nasiennych. Jest on wyłączony od wyrębu, a jego głównym zadaniem jest intensywna produkcja nasion. Drzewostan taki można usunąć tylko za zgodą dyrektora generalnego Lasów Państwowych, dopiero wtedy, gdy przestanie spełniać funkcje nasienne. W terenie, drzewostany te są oznakowane się opaskami koloru żółtego o linii ciągłej, dodatkowo drzewa narożne oznakowane są dużą literą „N" tego samego koloru, a na obrzeżach ustawiane są tablice informacyjne. W naszym nadleśnictwie są dwa takie drzewostany sosny zwyczajnej w regionie nasiennym 21 o łącznej powierzchni 31,89 ha.
2. Drzewostany znanego pochodzenia - są to drzewostany wyróżniające się w danym regionie jakością hodowlaną, o pozytywnych cechach, zdrowe. Nasiona zbiera się u gatunków iglastych głównie z drzew ściętych, u gatunków liściastych głównie z ziemi lub drzew stojących do wieku rębności. Użytkowanie rębne odbywa się w latach dobrego lub przynajmniej średniego urodzaju nasion danego gatunku. W miarę usuwania tych drzewostanów wybiera się nowe o podobnych cechach i funkcjach. Ewidencję drzewostanów prowadzą nadleśnictwa i Regionalne Dyrekcje LP. W terenie drzewostany te są oznakowane opaskami koloru żółtego o linii przerywanej. W Nadleśnictwie Olsztyn istnieją drzewostany znanego pochodzenia dla takich gatunków jak: Sosna zwyczajna, Świerk pospolity, Dąb szypułkowy, Brzoza brodawkowata, Olcha czarna, Klon jawor, Jodła pospolita
3. Źródła nasion są to grupy drzew z których pozyskiwany jest materiał sadzeniowy. Nadleśnictwo posiada źródło nasion czereśni ptasiej w regionie nasiennym 20. Liczba drzew tego gatunku wynosi 566, na powierzchni 1,94 ha.
Nadleśnictwo posiada także źródło nasion klonu zwyczajnego – liczba drzew 12 na powierzchni 12,97 ha.
4. Plantacja nasienna
Na plantacji nasiennej rozmieszcza się :
· klony – wegetatywne potomstwo drzew matecznych uzyskiwane poprzez szczepienie, bądź ukorzenianie pędów
· rody – generatywne potomstwo drzew matecznych uzyskiwanego z nasion w odpowiedniej ilości i określonym rozmieszczeniu.
Plantacje takie powinny być izolowane od tego samego gatunku, w celu niedopuszczenia krzyżowania z niepożądanymi pyłkami.
Plantacje nasienne dostarczają nasion, które reprezentują genotypy drzew matecznych, co w efekcie daje potomstwo o ulepszonych cechach dziedzicznych.
Nadleśnictwo Olsztyn posiada plantacje nasienne klonowe w regionie nasiennym 251:
- lipy drobnolistnej z 32 klonów, na której początkowo posadzono 3397 szczepów na pow. 16,05 ha.
- modrzewia europejskiego z 31 klonów, na której początkowo posadzono 2 696 szczepów na pow. 13,60 ha
5. Uprawy pochodne – z nasion wybranych drzewostanów wyselekcjonowanych. Nadleśnictwo założyło bloki upraw pochodnych sosny w czterech leśnictwach, które po osiągnięciu wieku obradzania nasion stanowić będą bazę nasienną.
6. Drzewostan zachowawczy – drzewostan wytypowany do zachowania puli genetycznej
ze względu na jej określone cechy. Ewidencję drzewostanów zachowawczych prowadzi nadleśnictwo, RDLP i DGLP. W naszym nadleśnictwie istnieje taki drzewostan zachowawczy sosny zwyczajnej o powierzchni 61,79 ha.
POJĘCIA ZWIAZANE Z HODOWLĄ LASU
Czyszczenia późne – zabiegi pielęgnacyjne prowadzone w młodych drzewostanach po osiągnięciu przez nie zwarcia.
Mają one na celu rozluźnienie drzewostanu i usuniecie drzew niepożądanych.
Czyszczenia wczesne– zabiegi pielęgnacyjne prowadzone w młodych drzewostanach zwykle przed osiągnięciem przez nie zwarcia. Mają one na celu usuniecie chwastów, drzew wadliwych i regulowanie składu gatunkowego.
DOMIESZKA BIOCENOTYCZNA i PIELĘGNACYJNA – drzewa w drzewostanie rozmieszczone pojedynczo lub w grupach. Ich pierwszorzędnym zadaniem jest spełnianie funkcji innych niż produkcyjne, pozytywnie oddziaływają na warunki środowiska, drzewa drzewostanu głównego (domieszka pielęgnacyjna), zwierzęta (domieszka biocenotyczna).
Melioracje leśne, MAŁA RETENCJA – maja na celu poprawę uwilgotnienia siedlisk leśnych, zahamowanie odpływu wód powierzchniowych, zachowanie różnorodności ekosystemów leśnych oraz ochronę przeciwpożarową lasu.
MONOKULTURA – drzewostan składający się z drzew jednego gatunku. Współcześnie sadzi się drzewostany z udziałami więcej niż jednego gatunku.
Oczyszczanie się drzew – proces naturalny związany z konkurencja w drzewostanie o światło w wyniku którego
zamierają najniżej położone gałęzie, w języku leśników mówimy, że drzewa odrzucają gałęzie najstarszych okółków.
Podkrzesywanie – czynność polegająca na mechanicznym usuwaniu gałęzi najstarszego okółka w celu polepszeniu
jakości surowca drzewnego.
Przebudowa drzewostanu– zmienianie całkowite lub częściowe składu gatunkowego drzewostanu w celu dostosowania go do siedliska.
Rębnia – to metody postępowania zgodnie z którymi stopniowo zastępuje się starsze, dojrzałe, pokolenie drzew innym pokoleniem – młodszym.
Siewka – młode drzewko wyrastające po skiełkowaniu z nasiona.
UPRAWA LEŚNA, NALOT – to pierwsza faza drzewostanu, pochodzącego z odnowienia sztucznego (uprawa) lub odnowienia naturalnego (nalot), do chwili zetknięcia się drzewek koronami czyli do nastąpienia zwarcia.
Wiek RĘBNOŚCI – przeciętnywiek, w którym drzewostan danego gatunku osiąga stan, który kwalifikuje go do wycięcia
czyli wyrębu.
Trzebieże– zabiegi pielęgnacyjne polegają na usuwaniu wyznaczonych drzew z drzewostanu dojrzewającego.
Zrąb – powierzchnia leśna, na której prowadzi się ścinkę drzew.