Na ukształtowanie terenu, którym administruje, dominujący wpływ miała działalność lodowca. Świadczą o tym wzniesienia sięgające do 175 m n.p.m., bogata sieć rzek, pradoliny i bruzdy rynnowe wypełnione licznymi jeziorami. Jest ich ponad dwadzieścia, a do największych należą: Kośno, Kalwa Wielka, Wadąg, Klebarskie, Linowskie, Umląg, Serwent.

Cechą wyróżniającą nadleśnictwo wśród pozostałych jednostek Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie jest jego specyficzne położenie. Lasy bezpośrednio sąsiadują z dużym miastem, pełniąc funkcję popularnego miejsca wypoczynku i rekreacji.

Zgodnie z „Regionalizacją przyrodniczo-leśną Polski"  [1990, Tramper i in., PWRiL, Warszawa] Nadleśnictwo Olsztyn leży na obszarze:

* Krainy:                Mazursko-Podlaskiej             
* Dzielnic:              Równiny Mazurskiej
                             Pojezierza Mazurskiego     
* Makroregionów:  Pojezierza Mazurskiego
* Mezoregionów:   Pojezierza Mrągowskiego
                             Pojezierza Olsztyńskiego
                             Równina Mazurska

Położenie geograficzne zawiera się 20⁰ 28' do 20⁰ 45' długości geograficznej wschodniej i 53⁰ 35' do 53⁰ 55' szerokości geograficznej północnej.