Asset Publisher
Polish forests
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Poland is in the European lead, while concerning the area of all forests. They cover about 29,2 % of the country territory, and grow within the area of 9,1 million hectares. The overwhelming majority of the forests is state owned, of which almost 7,6 million hectares are managed by the State Forests National Forest Holding..
The number of Polish forest is still growing. The forestation rate of the country has increased from 21 % in 1945 to 29,2 % at the moment. Between 1995 and 2008, the forest area increased by 310 thousand ha. The basis for afforestation works is the "National Programme for Increasing the Forest Cover" (KPZL), assuming an increase of the forestation rate up to 30 % by 2020 and up to 33 % by 2050. Polish forests abound in flora, fauna and fungi. 65 % of the total number of animal species live there.
The forests grow in our country on poor soils, mainly because of the development of the agriculture in previous years. It influences the distribution of the types of the forest sites in Poland. Over 55 % of the forest areas is covered with coniferous forests. In other areas, there are forest sites, mainly the mixed ones. Their small part constitute alder and riparian forests – not more than 3 %.
In the years 1945 – 2011 the area of natural deciduous tree stands within the area of the State Forests National Forest Holding increased from 13 to 28,2 %.
Within the lowlands and uplands the most often occurring tee species is pine. It covers 64,3 % of the forest area of the State Forests National Forest Holding and 57,7 % of private and commune forests. In the mountains the predominant species is European spruce ( in the west) and European spruce with beech (in the east). Domination of pine is the result of carrying on sustainable forest management in the past. Once, the monocultures (crops or cultivations of one species) were the answer to the great demand of industry for wood. Such forests appeared to be quite fragile to climatic factors. They also were often the prey of pests' expansion.
In Polish forests, the share of other tree species, especially deciduous trees have been systematically increasing. The foresters have stepped aside from monocultures – that is why, they try to fit specific species of the forest stand to the natural stand, that would be proper for the given area. Thanks to that, in the years 1945 – 2011, the area of the deciduous tree stands within the lands of the State Forests National Forest Holding increased from 13 to 28,2 %. There occur more and more frequently the following tree species: oaks, ashes, maples, sycamore maples, elms, but also birches, beeches, alders, poplars, hornbeams, aspens, tilias and willows.
Our forests are the most often represented by the forest stands aged 40 to 80 years. The average age of the forest equals 60 years. More and more trees are of big size at the age over 80 years. Since the end of the Second World War, the forests' area has increased up to almost 1,85 million hectares.
Raport o stanie lasów w Polsce 2012
Asset Publisher
Asset Publisher
OŚRODEK REHABILITACJI PTAKÓW DRAPIEŻNYCH W LEŚNICTWIE DĄBRÓWKA
OŚRODEK REHABILITACJI PTAKÓW DRAPIEŻNYCH W LEŚNICTWIE DĄBRÓWKA
Lasy Nadleśnictwa Olsztyn to popularne miejsce wypoczynku i rekreacji mieszkańców stolicy Warmii i Mazur. Duża liczba ścieżek przyrodniczych, jezior i uroczysk leśnych jak magnes przyciąga tych, którzy lubią spędzać wolny czas aktywnie i cenią sobie kontakt z naturą.
Olsztyniacy i turyści, którzy korzystają z dobrodziejstw tego swoistego, leśnego spa, spotykają czasem podczas pobytu w lesie chore lub ranne dzikie zwierzęta. Zazwyczaj nie wiedzą, jak im pomóc. Sprawę zgłaszają więc tym, którzy na co dzień angażują się w ochronę przyrody, czyli nam, leśnikom.
W związku z potrzebą niesienia pomocy zwierzętom postanowiliśmy stworzyć miejsce, w którym mogłyby wracać do zdrowia i odzyskiwać pełną sprawność. Naszym zamierzeniem było, aby po pobycie w takim ośrodku pacjent w pełni zdrowia wracał do natury. Plany spotkały się z pełną przychylnością Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Olsztynie i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie.
Tak oto w 1996 roku na terenie Nadleśnictwa Olsztyn w leśnictwie Dąbrówka powstaje Ośrodek Rehabilitacji. Wybudowane zostają pierwsze woliery, gdzie początkowo pacjentami są nie tylko ptaki, ale też inne zwierzęta. Inicjatorem powstania Ośrodka jest Paweł Bednarczyk – pracownik Nadleśnictwa Olsztyn. Już na początku swojej działalności ośrodek w Dąbrówce podejmuje współpracę z Wydziałem Weterynarii ówczesnej Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie i Komitetem Ochrony Orłów. Dzięki temu trafiają tu ptaki drapieżne z całego województwa.
Ośrodek jako pierwszy w regionie zaczyna specjalizować się w ich rehabilitacji. To o tyle istotne, że koniec XX wieku charakteryzuje się dramatycznie niską liczebnością ptaków drapieżnych. Powód takiego stanu rzeczy jest prosty: zawinili jak zwykle ludzie, którzy w nieprzemyślany sposób stosowali niebezpieczne dla środowiska środki chemiczne. W Nadleśnictwie Olsztyn uznaliśmy więc, że to właśnie ptaki drapieżne muszą być otoczone szczególną opieką.
Ośrodek rehabilitacji ptaków drapieżnych współpracuje z Powiatowym Inspektoratem Weterynarii w Olsztynie oraz Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Olsztynie. Objęty jest nadzorem tych instytucji i posiada stałą specjalistyczną opiekę weterynaryjną. Ośrodek się rozbudowuje – powstają nowe woliery ze specjalnym przeznaczeniem dla ptaków drapieżnych i zaplecze socjalno-zabiegowe. W ciągu roku przyjmujemy średnio 30 ptaków drapieżnych. Nie odmawiamy również pomocy pozostałym gatunkom. Współpracujemy z innymi ośrodkami na terenie województwa. Tworzymy sieć ośrodków opiekujących się dzikimi zwierzętami.
Skrzydlaci pacjenci trafiają do nas z różnych przyczyn. Często są to pisklęta, które wymagają szczególnej troski i poświęcenia czasu. Musimy je odchować i nauczyć samodzielnego życia w środowisku naturalnym. Ptaki ranne lub chore potrzebują spokoju i fachowej opieki. Większość pacjentów po wyleczeniu powraca do swoich naturalnych siedlisk. Zanim jednak odzyskają pełną sprawność fizyczną, ptaki są otaczane opieką, doglądane i leczone. To o tyle trudne, że z ptakami drapieżnymi należy postępować tak, by nie przyzwyczaiły się do obecności człowieka. Po wypuszczeniu na wolność muszą przecież poradzić sobie samodzielnie. Losy niektórych z nich możemy śledzić, ponieważ wszystkie ptaki przed wypuszczeniem obrączkujemy, a dane o nich są przesyłane do stacji ornitologicznej Polskiej Akademii Nauk. Pomaga to monitorować stan populacji, biologię i długość życia.
Nasi skrzydlaci pacjenci:
BIELIK
Nasz największy ptak szponiasty. Wbrew powszechnemu przeświadczeniu - nie jest orłem, a orłanem, ponieważ ma nieopierzone nogi (skok). Nazwa tego króla przestworzy wzięła się od jego płowej, jasnej szyi i białego ogona (choć jest to ubarwienie, które cechuje bieliki co najmniej 5-letnie).
Duży dziób i okazałe szpony bielik wykorzystuje do chwytania ofiary spod powierzchni wody. Zdarza się, że para bielików współpracuje podczas polowania.
Bielika spotkać możemy przez cały rok, zimą jednak częściej, gdyż penetruje większy teren w poszukiwaniu pożywienia.
ORLIK KRZYKLIWY
Prowadzący skryty tryb życia orzeł, który zamieszkuje nasze lasy tylko latem. Zimuje w Afryce. Poluje na wilgotnych łąkach i polach. Mimo, że jest dość duży,
wybiera małe ofiary: płazy, gady i gryzonie. Wychowuje jedno pisklę. Odróżnienie go od innych ptaków jest stosunkowo łatwe – wyróżnia się typową sylwetką orła, a więc posiada proporcjonalnie krótki ogon i szerokie skrzydła z wyraźnie palczasto rozłożonymi lotkami na ich końcach. Charakterystyczny dla niego lot polega na wyginaniu skrzydeł w łuk podczas szybowania.
BŁOTNIAK STAWOWY
Związany jest z otwartymi terenami, jeziorami i przede wszystkim trzcinowiskami, w których na ziemi buduje gniazdo. Ubarwienie samicy i młodych w pierwszym roku życia jest brązowe z żółtym beretem. Bardzo długie nogi i palce pozwalają mu polować w wysokich trawach i zbożach. Żywi się gryzoniami, drobnymi ptakami i ssakami, płazami, a także jajami i pisklętami innych ptaków, które żyją w tym środowisku. Ptak wędrowny, zimuje w Afryce.
TRZMIELOJAD
Zamieszkuje lasy przylegające do łąk i pól. Zaobserwować go można od kwietnia do września, choć jest to niełatwe, bo trzmielojad jest ptakiem skrytym i płochliwym. Często mylony z myszołowem, różni się od niego kształtem otworów nosowych, które są długie i bardzo wąskie, co zabezpiecza go przed użądleniami. Podczas wędrówek zbiera się w luźne stada do 30 osobników.
Trzmielojad szuka gniazd os, szerszeni i trzmieli. Wyjada ich larwy i poczwarki, sprawnie wygrzebując je szponami z ziemnych gniazd. Nie poluje na pszczoły. Jest
jedynym naszym dużym ptakiem szponiastym wyspecjalizowanym w pokarmie złożonym głównie z owadów.
PUSTUŁKA
Jest najpospolitszym w Europie sokołem, spotkać ją można również w centrach miast. Jak przystało na sokoła – nie buduje gniazda. Zajmuje stare gniazda innych
ptaków, dziuple, wnęki budynków i wieże kościelne. Podczas polowania można zaobserwować pustułkę wiszącą w miejscu, trzepoczącą skrzydłami. Żywi
się dużymi owadami, gryzoniami, gadami, małymi ptakami.
PUSZCZYK
Częściej możemy go usłyszeć niż zobaczyć. Zamieszkuje dziuple w lasach i parkach. Dzień spędza ukryty w koronach drzew. Nocą i po zmierzchu poluje na gryzonie i małe ptaki. Najpospolitsza sowa, zamieszkująca obrzeża lasów i stare parki. Ułożenie uszu oraz możliwość wykonywania okrężnych ruchów
głową pozwala puszczykowi precyzyjnie określić odległość ofiary. Widzi on sto razy lepiej niż człowiek. Warstwa odblaskowa umieszczona za siatkówką sprawia, że gdy w ciemności skierujemy na puszczyka światło, jego oczy charakterystycznie świecą na czerwono.
PŁOMYKÓWKA
Sowa, która zamieszkuje ruiny starych budynków, wieże, dzwonnice kościołów. Odżywia się prawie wyłącznie gryzoniami. Jej charakterystyczny głos przypomina
ludzkie chrapanie. Posiada piękną sercowatą szlarę (pióra ułożone talerzowo wokół dzioba i oczu).
Przez szesnaście lat funkcjonowania ośrodka przyjęliśmy ponad 500 ptaków różnych gatunków. Liczebność populacji ptaków drapieżnych, która jeszcze jakiś czas temu systematycznie malała – dziś utrzymuje się na stabilnym poziomie.
Naszymi pacjentami były także dziki, sarny, wydry, kuny. Do legendy przeszedł dzik zwany Zośką. Znaleziony jako miesięczny pasiak, dożył w Ośrodku sędziwego wieku 17 lat.
Prowadzenie Ośrodka sprzyja pogłębianiu wiedzy i zdobywaniu doświadczenia, którym załoga Nadleśnictwa Olsztyn dzieli się ze społeczeństwem podczas lekcji przyrodniczych. Odbywają się one w szkołach i przedszkolach, często również na biegnącej wokół Ośrodka ścieżce przyrodniczo-leśnej „Dąbrówka". Dzięki takim zajęciom świadomość społeczna na temat ptaków drapieżnych znacznie się podnosi. Wielu ludzi nauczyło się je rozróżniać i co ważne dowiedziało się jak postępować w przypadku kontaktu z dzikimi zwierzętami.
Funkcjonowanie Ośrodka Rehabilitacji Ptaków drapieżnych wymaga poświęcenia, zaangażowania i dobrej woli wielu osób. Od początku istnienia Ośrodka jego gospodarzem jest Leśniczy Leśnictwa Dąbrówka, Paweł Bednarczyk. Jego wiedza i pasja sprawiają, że większość pacjentów po wyleczeniu powraca do swoich naturalnych siedlisk.
W 2012 roku działania olsztyńskich leśników związane z ochroną przyrody zostały docenione. Dyrektor Generalny Lasów Państwowych powołał Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Olsztyńskie", w którego skład wchodzi Nadleśnictwo Olsztyn. Dzięki temu edukacja społeczeństwa w zakresie ochrony zasobów środowiska naturalnego jest realizowana w jeszcze większym zakresie.
Oto kilka krótkich rad jak postępować, gdy spotkasz dzikie zwierzę:
OCEŃ CZY TWOJA POMOC JEST ZWIERZĘCI U POTRZEBNA :
– młode, zdrowe zwierzęta często nie boją się ludzi; może być to spowodowane brakiem pożywienia
– pozorne „sieroty" pozostają dla bezpieczeństwa z dala od rodziców, którzy wracają tylko w czasie karmienia
– zorientuj się, czy nie ma w pobliżu rodziców
JEŻELI UZNASZ, ŻE ZWIERZĘ NIE POTRZEBUJE POMOCY - NIE DOTYKAJ GO, NIE PRÓBUJ KARMIĆ I ODDAL SIĘ SPOKOJNIE
Zapewne każdy z nas znalazł kiedyś zwierzę, które potrzebuje pomocy. Pamiętajmy, że dzikie zwierzęta mogą być agresywne, podstawową zasadą jest więc zachowanie bezpieczeństwa.
GDY STWIERDZISZ, ŻE ZWIERZĘ, KTÓRE ZNALAZŁEŚ JEST RANNE LUB CHORE , A NIE MASZ DOŚWIADCZENIA I PEWNOŚCI JAK POSTĘPOWAĆ:
– nie próbuj go łapać, dotykać, karmić
– opatrywanie i leczenie również zostaw specjalistom, którzy się na tym znają
– nieumiejętnie przeprowadzona akcja ratunkowa może przynieść skutek odwrotny od oczekiwanego – możemy zaszkodzić i sobie, i rannemu pacjentowi
Skontaktuj się z nami lub najbliższym ośrodkiem rehabilitacji zwierząt!
Ośrodek Rehabilitacji Ptaków DrapieżnychLeśnictwo Dąbrówka
11-001 Dywity, Dąbrówka Wielka 29
Tel: 89 513 03 91, 693 982 171
PROJEKTY REALIZOWANE W 2022 ROKU
NAZWA ZADANIA: ,,Utrzymanie Ośrodka Rehabilitacji Ptaków Drapieżnych w Leśnictwie Dąbrówka, Nadleśnictwo Olsztyn w roku 2022”.
KOSZT KWALIFIKOWANY ZADANIA: 18 059,68 zł
KWOTA I FORMA DOFINANSOWANIA Z WFOŚ i GW W OLSZTYNIE: 14 160,00 ZŁ, dotacja.
OPIS ZADANIA: Zadanie ,,Utrzymani ośrodka rehabilitacji ptaków drapieżnych w Leśnictwie Dąbrówka, Nadleśnictwo Olsztyn w roku 2022” zakładało realizację zadań związanych z bieżącym utrzymaniem ośrodka. W szczególności zadanie polegało na zakupie środków , materiałów i karmy dla ptaków co jest niezbędne do funkcjonowania ośrodka. Do prac w ramach zadania należały też prace porządkowe i remontowe oraz profesjonalna obsługa weterynaryjna.